Op 28 juli, op dezelfde dag dat het Rotterdamse hitterecord werd verbroken, sloot Het Havenbedrijf haar meest succesvolle half jaar ooit af. Twee records op één dag: van 37,9ºC en 232,2 miljoen ton goederen in 2018 naar 38,9ºC en 240,7 miljoen ton in 2019, waarvan 22% ruwe olie. Het verband tussen deze getallen mag duidelijk zijn: de fossiele industrie, waar de Rotterdamse haven een belangrijke schakel in is, ligt ten grondslag aan het veranderende klimaat.

Ironisch genoeg waren die dag vijf regionale stalen bruggen door de hitte dusdanig uitgezet dat ze niet meer functioneerden, waardoor de gevierde groei op dat moment voor eventjes werd geremd. Eenzelfde ironie plaagt de binnenvaart al langer. Door het lage waterpeil is men vandaag gedwongen om met kleinere ladingen te varen.

Je zou verwachten dat met dit soort concrete gevallen van zelfsabotage ook Het Havenbedrijf zich achter de oren begint te krabben. En wellicht is dat voor sommigen inderdaad het geval. Toch lukt het maar niet om het roer om te gooien. Men verkijkt zich op het financiële plaatje of verschuift het probleem. Wanneer het klimaatprobleem wel serieus genomen wordt, wordt het geïnterpreteerd als een probleem dat vraagt om technologische innovaties, zoals biobrandstoffen of Carbon Capture Storage, welke nooit meer zullen zijn dan halve maatregelen.

Make It Happen., roept men volhardend in Rotterdam. Onheilspellend, zou je kunnen zeggen, want het is nog maar de vraag of technologie de klimaatcrisis gaat oplossen of juist vergroten. Vooruitgang en verval zijn twee kanten van dezelfde medaille. Of, zoals de technologie filosoof Paul Virilio ooit stelde: de ontdekking van het schip was onbedoeld ook de ontdekking van het scheepswrak. Iedere technologie draagt z’n eigen negatief met zich mee.

Analoog hieraan kan men stellen dat de ontdekking van de verbrandingsmotor de ongelukkige ontdekking van het runaway broeikas-effect was. En de toepassing daarvan op grote schaal, de ontdekking van de industriële samenleving, welke inmiddels tot monsterlijke proporties is gegroeid, was de ontdekking van klimaatontwrichting, een ongeluk op mondiale schaal, waarvan we het begin vandaag meemaken. Voor wie het alweer was vergeten: het was de warmste juli maand ooit gemeten. Zowel nationaal als mondiaal.

De groeiende fossiele industrie is de stijgende temperatuur is de stijgende zeespiegel. Toch wordt dit niet of zelden erkend, getuige het feit dat men pronkt met de groei van Nederlands grootste facilitator van de fossiele industrie. Voor wie zich bewust is van de urgentie van het probleem is het haast alsof men de opwarming van de aarde viert.

De situatie is cynisch. Het Havenbedrijf laat weten van plan te zijn haar winst grotendeels te investeren in infrastructuur. Nieuwe bruggen, diepere havens en kanalen, een nóg grotere Maasvlakte. Allemaal om volgend jaar nog hogere getallen te kunnen vieren.

Climate crisis. Make it happen.